Καβάλα: Hρθες για να μείνεις…

Oλοι έχουν να λένε για τη μαγική θέα στα μακεδονικά παράλια και το ανοικτό Αιγαίο, από τον φάρο και το ύψωμα του κάστρου… Ομως η Καβάλα δεν είναι απλώς ένας γοητευτικός τουριστικός προορισμός. Οι εξοχές της, τα γύρω βουνά, οι παραλίες της, οι παραδοσιακές γειτονιές στη συνοικία της Παναγιάς συνθέτουν το σκηνικό μιας πόλης που σε κερδίζει για πάντα!

H νεότευκτη Εγνατία Οδός σαφώς και μίκρυνε τις αποστάσεις στη Βόρεια Ελλάδα. Εφορμώντας από τη Θεσσαλονίκη, από τη Βέροια, την Κοζάνη και τη Λάρισα ούτε που θα το καταλάβεις για πότε θα βρεθείς να χαλαρώνεις στο λιμάνι της Καβάλας χαζεύοντας τα πολύχρωμα πλεούμενα να κουρνιάζουν δίπλα στην προβλήτα ή ν’ ατενίζεις στο βάθος τον θαλασσινό ορίζοντα και να… ταξιδεύεις! Οι εκπλήξεις στην παραλιακή μακεδονική πόλη μόλις άρχισαν…

Την οικονομική ευμάρεια του παρελθόντος, η Καβάλα τη χρωστά στην επεξεργασία και εμπορία του καπνού, δραστηριότητα που γνώρισε μεγάλη ακμή στο διάστημα από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι τον Μεσοπόλεμο. Τότε ήταν που ο συνολικός όγκος των εμπορευμάτων που διακινούνταν από το λιμάνι της Καβάλας ξεπερνούσε κι αυτόν του λιμανιού τη Θεσσαλονίκης.

Τα καπνά προορίζονταν κυρίως για την αμερικανική αγορά. Στην πλατεία Καπνεργατών η οποία δεσπόζει πάνω από την προκυμαία, θα δείτε να ξεχωρίζει το μεγάλο κτήριο της αναπαλαιωμένης καπναποθήκης του Τούρκου καπνέμπορα Κιζί Μιμίν που σήμερα είναι πολιτιστικό κέντρο του δήμου.

Το Μάρτιο του 1914, στον χώρο της πλατείας πραγματοποιήθηκε η μεγαλύτερη καπνεργατική απεργία που κράτησε 20 μέρες και σημάδεψε το εργατικό κίνημα της χώρας.

Από την πλατεία Καπνεργατών θα βρεθούμε στις Καμάρες, ένα μνημειακών διαστάσεων οικοδόμημα -αποτελείται από 60 αψίδες και έχει μέγιστο ύψος 52 μέτρα- κτισμένο τον 16ο αιώνα από τον Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή. Είχε χρήση υδραγωγείου και υδροδοτούσε την πόλη από μια πηγή στην κορφή του λόφου και σήμερα μαζί με τις καπναποθήκες και το κάστρο συγκαταλέγεται στα σημαντικότερα αξιοθέατα.

Αριστερά από το λιμάνι, πάνω στη χερσόνησο της Παναγιάς απλώνει τις γειτονιές της η Παλιά Πόλη. Από τον ναό του Αγίου Νικολάου κοντά στις Καμάρες θα ανηφορίσουμε την οδό Πουλίδου για να βρεθούμε στο Ιμαρέτ, αυτό το θαυμάσιο ισλαμικό αρχιτεκτόνημα -το έκτισε ο Μεχμέτ Αλί το 1817- με τους αλλεπάλληλους τρούλους και τους μιναρέδες που θυμίζει «Χίλιες και μια νύχτες». Το Ιμαρέτ έχει διατελέσει ιεροδιδασκαλείο, πτωχοκομείο, διδακτήριο, αναψυκτήριο, εστιατόριο και σήμερα στεγάζει ένα από τα πιο ατμοσφαιρικά ξενοδοχεία της Ευρώπης!

Λίγο πιο πάνω, εκεί που η χερσόνησος στενεύει προς την άκρη της, μια μικρή πλατεία φιλοξενεί το σπίτι -σήμερα μουσείο- και το μπρούντζινο άγαλμα του Αιγύπτιου πασά Μεχμέτ Αλί που γεννήθηκε στην Καβάλα και την ευεργέτησε. Η θέα είναι εντυπωσιακή. Ο ναός της Παναγιάς ξεπροβάλλει αμέσως μετά, ενώ δίπλα στο δημοτικό σχολείο εμφανίζεται ο φάρος ?φημισμένο σημείο για να απολαύσεις το ηλιοβασίλεμα. Το ανηφορικό καλντερίμι ελίσσεται μέσα από τις γειτονιές και μας φέρνει στο ύψωμα του λόφου όπου δεσπόζει το κάστρο. Στην πορεία θα συναντήσουμε το τζαμί που κτίστηκε τον 17ο αιώνα όταν η ακρόπολη μετατράπηκε σε φυλακή των αντιφρονούντων του σουλτάνου.

Φτάνοντας στο ψηλότερο σημείο του λόφου θα έχουμε ολοκληρώσει τη βόλτα στην Παλιά Πόλη. Από τις επάλξεις του κάστρου η σύγχρονη πρωτεύουσα του νομού απλώνεται στα πόδια σου. Το λιμάνι, οι γειτονιές, μεγάλο μέρος της δαντελωτής ακτογραμμής, όλα στο πιάτο!

Η θέα είναι αφοπλιστική, οι εικόνες αξέχαστες, τα αξιοθέατα πολλά, και οι θαλασσινοί προορισμοί αρκετοί και εύκολα προσεγγίσιμοι, ακόμα και αν θέλουμε να μιλήσουμε για την αντικρινή, καταπράσινη Θάσο. Ενα είναι σίγουρο, πως εδώ θα ξανάρθεις και θα μείνεις…

Στην πορεία του χρόνου

Πότε ακριβώς κτίσθηκε η Καβάλα δεν είναι ιστορικά εξακριβωμένο. Ομως οι αρχαιολόγοι πιστεύουν πως ο αρχαιότερος πρόγονός της ήταν η Νεάπολη την οποία ίδρυσαν Θάσιοι μαζί με έποικους Ερετριείς. Η ισχυρή πόλη-κράτος υπήρξε μέλος της αθηναϊκής συμμαχίας, όμως διατηρούσε την αυτονομία της και έκοβε δικό της νόμισα, τους αργυρούς στατήρες.

Στη ροή των αιώνων και ποιοι δεν πέρασαν από εδώ: Πέρσες, Γότθοι, Νορμανδοί, Φράγκοι, Ενετοί, Σέρβοι, Βούλγαροι, Τούρκοι… Η αρχαία Νεάπολη έδωσε τη σκυτάλη στη βυζαντινή Χριστούπολη όταν ο Απόστολος Παύλος ήρθε πρώτα εδώ από όλη την Ευρώπη, για να διαδώσει τον χριστιανισμό. Ο ρόλος της υπήρξε καθοριστικός όταν η ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας και της Θράκης δέχονταν επιδρομές Σλάβων (14ος αι.), αφού σαν άλλες «Θερμοπύλες» -έτσι τη χαρακτήρισε Γάλλος αρχαιολόγος- εξασφάλιζε με το ισχυρό της κάστρο την πρόσβαση στον μοναδικό δρόμο που ένωνε τη Θεσσαλονίκη με την Κωνσταντινούπολη.

Η ονομασία Καβάλα παρουσιάζεται στις αρχές του 16ου αιώνα και πιθανόν να προήλθε από παραφθορά του τοπωνύμιου Σκάβαλα του Παγγαίου, σημαντική περιοχή της επαρχίας της αρχαίας Ηδωνίδας, γνωστή για τα μεταλλεία της.

Το κάστρο φαίνεται να εμφανίζεται στις σελίδες της ιστορίας επί Βυζαντίου, ενώ ανακατασκευάστηκε πάνω στα ερείπιά του στις αρχές του 15ου αιώνα. Η οχυρωμένη ακρόπολη δέχθηκε αρκετές προσθήκες ειδικά επί Οθωμανών. Το 1530 ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής επεκτείνει την οχύρωση μέχρι χαμηλά στο λιμάνι. Οι Τούρκοι παρέμειναν εδώ στην eski kavala (παλιά Καβάλα) όπως την έλεγαν, περίπου πέντε αιώνες, μέχρι δηλαδή το 1923 όταν με τη συνθήκη της Λοζάνης και την ανταλλαγή των πληθυσμών ο οικισμός γέμισε πάλι Ελληνες.

Τα μουσεία

Αρχαιολογικό
Εκτίθενται ευρήματα από τις ανασκαφές στην ευρύτερη περιοχή της Ανατ. Μακεδονίας και της Θράκης που ξεκινούν από τη Νεολιθική περίοδο και την εποχή του Χαλκού και φτάνουν έως τα Ελληνιστικά και Ρωμαϊκά χρόνια (2510 222335).

Μουσείο Καπνού
Μοναδικό στο είδος του, θα το βρείτε στο κέντρο της πόλης πάνω από τη Μητρόπολη στην οδό Κ. Παλαιολόγου 4. Στις αίθουσές του θα δείτε αντικείμενα, μηχανήματα, έγραφα και φωτογραφίες σχετικά την καλλιέργεια και την παραγωγή του καπνού, την εμπορική επεξεργασία του, καθώς και βιομηχανικά καπνικά προϊόντα (2510 223344 www.tobaccomuseum.gr ) .

Οι καλύτερες παραλίες

Eνα ακόμη σημαντικό πλεονέκτημα της Καβάλας είναι οι εξαιρετικές παραλίες που βρίσκονται σε ελάχιστη απόσταση γύρω από την πόλη.

Οι καλύτερες από αυτές απλώνονται στα δυτικά και είναι εύκολα προσβάσιμες από τον παραλιακό αλλά με αρκετές στροφές δρόμο που οδηγεί στη Νέα Ηρακλίτσα. Ολες είναι οργανωμένες, μικρές σε μήκος και πλαισιώνονται από κοφτά βράχια. Νοτιοδυτικά του λιμανιού, ουσιαστικά αγκαλιά με τις γειτονιές της Καβάλας, διαγράφει το αμμουδερό τόξο της η παραλία Καλαμίτσα.

Είναι δημοφιλής καθώς αποτελεί την εύκολη λύση για τους Καβαλιώτες που μετά τη δουλειά θέλουν ν’ απολαύσουν ένα απογευματινό μπάνιο. Είναι οργανωμένη και φιλική για οικογένειες και παιδιά. Ακολουθώντας τον παραλιακό δρόμο συναντάμε τις μικρές, μα πεντακάθαρες αμμουδιές Μπάτης και Τόσκα πλαισιωμένες από βράχια και πεύκα. Διαθέτουν ευκολίες για φαγητό και καφέ και χώρο στάθμευσης. Θεωρούνται λόγω της καθαρής θάλασσας και του υπέροχου φυσικού τοπίου από τις καλύτερες της Αν. Μακεδονίας.

Πηγαίνοντας προς Παλιό προσπερνάμε δύο ακόμη μικροσκοπικές παραλίες που κρύβονται πίσω από βράχια και εξοχικές κατοικίες. Επόμενη στάση η απλωτή παραλία στο Παλιό Τσιφλίκι με άφθονες ομπρέλες, ξαπλώστρες και ταβερνάκια που ακουμπούν τα τραπεζάκια τους σχεδόν πάνω στο κύμα. Σκηνικό που επαναλαμβάνεται πανομοιότυπο και πιο δυτικά έως το πολυσύχναστο θέρετρο της Νέας Ηρακλίτσας.

3 μοναδικές εκδρομές

Ελευθερούπολη – Παγγαίο

Βορειοδυτικά από την Καβάλα, στους πρόποδες του Παγγαίου βρίσκεται η Ελευθερούπολη, μια ενδιαφέρουσα κωμόπολη όπου διασώζονται μερικά από τα ομορφότερα μακεδονίτικα αρχοντικά. Από την Ελευθερούπολη θα ανηφορίσετε τις πλαγιές του κατάφυτου Παγγαίου όρους και θα φτάσετε μέχρι την «Κοιλάδα του Ορφέα» όπου βρίσκεται το ορειβατικό καταφύγιο. Στις βόρειες παρυφές προσβάσιμο από το χωριό Νικήσιανη είναι το μοναστήρι της Εικοσιφοινίσσης, ένα από τα σημαντικότερα και παλιότερα μοναστήρια της Βαλκανικής (μερικοί ανάγουν την ίδρυσή του στο έτος 454).

Αρχαίοι Φιλίπποι
Ακολουθώντας τον οδικό άξονα Καβάλας ? Δράμας θα προσεγγίσετε τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων (15 χλμ. βόρεια της Καβάλας). Οι ανασκαφές που ξεκίνησαν στην περιοχή το 1914, αποκάλυψαν βαθμηδόν μέρος των τειχών της αρχαίας ακρόπολης, το θέατρο, την αγορά και άλλα μακεδονικά και ρωμαϊκά κτίρια, αλλά και παλαιοχριστιανικές εκκλησίες (αρχαιολογικός χώρος 2510 516251).

Χρυσούπολη – Δέλτα Νέστου
Ανατολικά της Καβάλας βρίσκεται η Χρυσούπολη (30 χλμ. από Καβάλα) και νοτιότερα το χωριό Κεραμωτή (45 χλμ. από Καβάλα), το κοντινότερο σημείο πρόσβασης στο Δέλτα του Νέστου, έναν από τους σπουδαιότερους υγρότοπους της Ελλάδας ο οποίος προστατεύεται από τη διεθνή συνθήκη «Ραμσάρ», αλλά και το δίκτυο «Natura 2000».

Ακολουθώντας σημαδεμένα μονοπάτια σε ένα ήπιο τοπίο και πάντα με την καθοδήγηση των ανθρώπων του Κέντρου Πληροφόρησης, θα περιπλανηθείτε στον θαυμαστό αυτό υγρότοπο πραγματοποιώντας σύντομες πεζοπορικές διαδρομές. Το «Κέντρο Υποδοχής Επισκεπτών παραποτάμιου Δάσους Νέστου» βρίσκεται στο «Δυτικό Δασόκτημα Νέστου» το οποίο θα προσεγγίσετε στρίβοντας σε διασταύρωση του δρόμου Κεραμωτής-Χρυσούπολης, υπάρχουν και σχετικές ταμπέλες (2510 247042 και 2510 461803).

Fast info

ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΦΙΛΙΠΠΩΝ – ΘΑΣΟΥ: Είναι το σημαντικότερο πολιτιστικό γεγονός της Καβάλας και της κοντινής Θάσου και πραγματοποιείται κάθε χρόνο το καλοκαίρι (www.philippifestival.gr ).

ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΚΑΡΝΑΓΙΟ: Ανατολικά της πόλης στη ρίζα της χερσονήσου όπου είναι κτισμένη η παλιά πόλη λειτουργεί ακόμα το παραδοσιακό καρνάγιο, γνωστό σαν «Καλαφατιά». Εδώ οι εμπειρικοί μαστόροι συνεχίζουν να δουλεύουν το ξύλο των Μακεδονίτικων δασών με τον παλιό τρόπο και να ναυπη-γούν πανέμορφα και αξιόπλοα τρεχαντήρια.

ΚΤΙΡΙΑ ΜΕ ΙΣΤΟΡΙΑ: Από τα πολλά χαρακτηριστικά κτίρια που βρίσκονται γύρω από το λιμάνι να ξεχωρίσουμε το κτίριο του βαρόνου Adolf Wix (1899), το Δημαρχείο που θυμίζει πύργο (1895), το μικρό Δημαρχείο (1906), το Δημοτικό Ωδείο (1864) και το μέγαρο Τόκου (1879).

ΜΕΧΜΕΤ ΑΛΙ, Ο ΠΑΣΑΣ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ: Γεννήθηκε στην Καβάλα το 1769 και το 1788 διορίσθηκε υπαρχηγός του στρατιωτικού τμήματος που στάλθηκε από τους Τούρκους στην Αίγυπτο για να πολεμήσει τους Γάλλους. Διακρίθηκε για τις ηγετικές και οργανωτικές του ικανότητες και το 1805 αναγνωρίσθηκε κατόπιν απαίτησης ντόπιων και στρατού Πασάς της Αιγύπτου και βοήθησε στην αναμόρφωση της αφρικανικής χώρας. Πέθανε το 1849, αλλά ποτέ δεν ξέχασε την Καβάλα, την πόλη που γεννήθηκε.

ΠΗΛΟΘΕΡΑΠΕΥΤΗΡΙΟ ΚΡΗΝΙΔΩΝ: Βρίσκεται σε απόσταση περίπου τριών χιλιομέτρων δυτικά του οικισμού των Κρηνίδων και θεωρούνται τα αρχαιότερα λασπόλουτρα της Ευρώπης, μα και η μοναδική ελληνική παρουσία στον χώρο της συστηματικής πηλοθεραπείας. Πληροφορίες www.mudbaths.gr και www.pilotherapia.gr

Διαμονή

Καβάλα: «Εγνατία» (2510 244891, www.egnatiahotel.gr ). Αξιόλογη ξενοδοχειακή μονάδα ψηλά στον Αγιο Σύλλα με ανεμπόδιστη θέα.

Στην προκυμαία τα ξενοδοχεία πόλης «Εσπέρια» (2510 229621, www.esperiakavala.gr) και «Ωκεανίς» (2510 221980,www.oceaniskavala.gr).

Παλιά Πόλη: Στη συνοικία της Παναγιάς ένα από τα πιο ατμοσφαιρικά ξενοδοχεία της Ευρώπης το περίφημο «Ιμαρέτ» (2510 620151-5,www.imaret.gr) , με 27 διαφορετικής αισθητικής δωμάτια.

Καλαμίτσα – Τόσκα: Με εκπληκτική θέα στην πόλη και στη θάλασσα, λειτουργεί το «Lucy» (2510 600080, www.lucyhotel.gr).

Πάνω στη δημοφιλή παραλία βρίσκεται το εξαιρετικό «Τόσκα Μπήτς» (2510 244765, www.tosca.gr).

Φαγητό

Στο λιμάνι: Δοκιμάστε την ψαροταβέρνα η «Ωραία Μυτιλήνη» (2510 224749) . Επίσης, την ψαροταβέρνα – μαγειρείο, «Πάνος- Ζαφειρία» (2510 227978). Στην οδό Π. Μελά θα βρείτε το «Kuzina groovy» με ψαγμένες μεσογειακές γεύσεις.

Στα σοκάκια της Παλιάς Πόλης: Επιλέξτε τον «Καναδό» (2510 825172) και τα μεζεδοπωλεία «Αλ Χαλίλι» (2510 835051) και «Αθάνατο νερό» (2510 233477) με τραπεζάκια στο καλντερίμι. Απέναντι από την εκκλησία της Παναγίας πιάστε θέση για το δειλινό στο καφέ «Το Μπρίκι» με θέα σε όλο το λιμάνι.

Παλιά Σφαγεία και Περιγιάλι: Στο δεύτερο λιμάνι της Καβάλας ενδεικτικά αναφέρουμε τις ψαροταβέρνες «Μπαλαούρο» (2510 225222), «Λιμανάκι» (2510 230601), «Κυρά Βαγγελιώ» (2510 225846).

Κείμενο-φωτογραφίες: Ζερμαίν Αλεξάκη & Θοδωρής Αθανασιάδης
www.viewsofgreece.gr

Πηγή – http://www.ethnos.gr/entheta.asp?catid=23516&subid=2&pubid=63684288