Ο κουρκουμάς, το μπαχαρικό που επηρεάζει θετικά 700 γονίδια

Ωστόσο, ο κουρκουμάς δεν έχει σχεδόν καμία γεύση σε σύγκριση με τα άλλα μπαχαρικά που συνθέτουν τα κάρυ (κύμινο, κόλιανδρο, κάρδαμο, κόκκινο τσίλι, τζίντζερ, κανέλα, γαρίφαλο, κ.λπ.).

Δεν χρησιμοποιείται για τη γεύση του, αλλά για τις θεραπευτικές του ιδιότητες, τις οποίες αξιοποιούν εδώ και χιλιετίες η κινεζική και η ινδική παραδοσιακή ιατρική [1].

Πιο πρόσφατα, οι επιστήμονες απομόνωσαν τα δραστικά συστατικά του κουρκουμά, τα οποία ονόμασαν κουρκουμινοειδή. Το κύριο συστατικό είναι η κουρκουμίνη, η οποία αντιπροσωπεύει το 90% των κουρκουμινοειδών. Σε 100 γραμμάρια κουρκουμά, υπάρχουν περίπου 3 γραμμάριακουρκουμίνης.

Μεταξύ όλων των θρεπτικών συστατικών, η κουρκουμίνη έχει γίνει αντικείμενο ενός τεράστιου αριθμού επιστημονικών μελετών. Μόνον στα αγγλικά, υπάρχουν 2.600 μελέτες [2] !

Είναι ιδιαιτέρως γνωστή για τις ισχυρές της αντικαρκινικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.

Όπως σίγουρα γνωρίζετε, οι χρόνιες φλεγμονές αποτελούν το βαθύτερο παράγοντα πολλών χρόνιων ασθενειών ―αν όχι όλων. Έχει αποδειχθεί ότι η κουρκουμίνη επηρεάζει την έκφραση σε περισσότερα από 700 γονίδια [3], γεγονός το οποίο θα μπορούσε να ερμηνεύσει εν μέρει τα πολυάριθμα οφέλη της για την υγεία:

• έχει αντικαρκινική δράση,
• έχει αντιφλεγμονώδη δράση, (δρα εναντίον της αρθρίτιδας και της παγκρεατίτιδας),
• έχει αντιοξειδωτική δράση,
• μειώνει τους ρευματικούς πόνους και τους πόνους της περιόδου,
• βοηθάει στην πέψη,
• έχει αντιμικροβιακή δράση για τη θεραπεία πληγών, ελκών και εκζεμάτων [1].

Επομένως, η δράση της κατά του καρκίνου δεν είναι ―και μακράν― το μοναδικό της σημείο ενδιαφέροντος.

Ο Κουρκουμάς, Ένα Από Τα ΚΑΛΥΤΕΡΑ Συμπληρώματα Για Πολλά Είδη Καρκίνων

Σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2008 στο επιστημονικό περιοδικό Cancer PreventionResearch παρατηρήθηκε ότι η κουρκουμίνη αναστέλλει την κινητικότητα (την ικανότητα μετακίνησης) των καρκινικών κυττάρων του μαστού και τη διάδοσή τους [4].

Ο μηχανισμός είναι ο ακόλουθος: η κουρκουμίνη αναστέλλει τη λειτουργία της άλφα-6-βήτα-4 ιντεγκρίνης, γεγονός που σημαίνει ότι θα μπορούσε να αποτελέσει αποτελεσματικό θεραπευτικό παράγοντα σε όγκους που υπερεκφράζουν την άλφα-6-βήτα-4 [4].

(Η άλφα-6-βήτα-4 σχετίζεται με την ανάπτυξη του καρκίνου. Συμβάλλει στην αντίσταση των κυττάρων στην απόπτωση και τις μεταστάσεις. Απόπτωση ονομάζεται ο προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος: τα καρκινικά κύτταρα έχουν την ιδιαιτερότητα να μην πεθαίνουν όταν θα έπρεπε, γεγονός που συμβάλλει στην ανάπτυξη όγκων [4]).

Το 2009, σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Molecular Pharmacologyπαρατηρήθηκε ότι η κουρκουμίνη αναστέλλει την ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων του παγκρέατος και αυξάνει την ευαισθησία των κυττάρων στη χημειοθεραπεία [5].

Σε μια μελέτη του 2009 διαπιστώθηκε ότι η κουρκουμίνη ευνοεί τον κυτταρικό θάνατο των καρκινικών κυττάρων του πνεύμονα [6].

Μια μελέτη του 2010 συμπέρανε ότι η κουρκουμίνη έχει την ικανότητα να στοχεύει τα καρκινικά βλαστικά κύτταρα [7].

Πώς Η Κουρκουμίνη Καταπολεμά Τον Καρκίνο;

Τα τελευταία τριάντα χρόνια, οι περιπτώσεις καρκίνου έχουν διπλασιαστεί στον κόσμο, και οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι ενδέχεται να τριπλασιαστούν έως το 2030. Σαφώς, θα πρέπει να αρχίσει να μας απασχολεί σοβαρά η πρόληψη του καρκίνου.

Στην Ινδία, όπου ο κουρκουμάς χρησιμοποιείται ευρέως στην κουζίνα, η συχνότητα των 4 πολύ διαδεδομένων καρκίνων στη δυτική κοινωνία ―του παχέος εντέρου, του μαστού, του προστάτη, του πνεύμονα― είναι 10 φορές χαμηλότερη.

Πράγματι, ο καρκίνος του προστάτη, ο οποίος διαγιγνώσκεται πιο συχνά στους Ευρωπαίους, είναισπάνιος στην Ινδία, και το φαινόμενο αυτό εν μέρει αποδίδεται στην κατανάλωση κουρκουμά. Φαίνεται ότι η κουρκουμίνη δρα κατά του καρκίνου με διάφορους τρόπους:

• Αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των καρκινικών κυττάρων,
• βοηθά το σώμα σας να καταστρέψει τα μεταλλαγμένα κύτταρα προκειμένου να αποτρέψει την εξάπλωσή τους σε αυτό,
• αναστέλλει τη μετατροπή των φυσιολογικών κυττάρων σε καρκινικά κύτταρα,
• μειώνει τις φλεγμονές,
• εμποδίζει την ανάπτυξη των αιμοφόρων αγγείων που τροφοδοτούν τον όγκο,
• αναστέλλει τη σύνθεση μιας πρωτεΐνης που θεωρείται απαραίτητη για το σχηματισμό όγκων.

Αντιφλεγμονώδης Μηχανισμός Της Κουρκουμίνης

Να πώς η κουρκουμίνη μειώνει τις φλεγμονές:

Η Κουρκουμίνη μειώνει τη δραστηριότητα ορισμένων ενζύμων (Κυκλοοξυγενάση-2, Λιποξυγενάση, «Επαγώγιμη συνθετάση νιτρικού οξειδίου», κ.λπ.) [8].

Ως απόκριση, παρατηρείται μείωση στην παραγωγή των φλεγμονωδών κυτοκινών (TNF-α), των ιντερλευκινών (IL-1, IL-2, IL-6, IL-8 και IL-12), των χημειοτακτικών πρωτεϊνών των μονοκυττάρων [8].

Σε Ποιες Περιπτώσεις Να Γίνεται Λήψη Κουρκουμίνης;

Εκτός από την πρόληψη του καρκίνου, η αντιφλεγμονώδης δράση της κουρκουμίνης ανακουφίζει διάφορες φλεγμονώδεις νόσους, στις οποίες περιλαμβάνονται:

• Ρευματοειδής αρθρίτιδα (φλεγμονή των αρθρώσεων):

Μια τυχαιοποιημένη, διπλή-τυφλή κλινική μελέτη έδειξε ότι η κουρκουμίνη μειώνει το οίδημα των αρθρώσεων και την πρωινή δυσκαμψία, και διευκολύνει το περπάτημα σε ασθενείς που πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα [8].

• Γαστρεντερικά προβλήματα, στα οποία περιλαμβάνονται το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου, τα γαστρικά έλκη, η νόσος του Crohn και η ελκώδης κολίτιδα.

207 ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου έλαβαν τυποποιημένα εκχυλίσματα κουρκουμά. Μετά από 4 εβδομάδες θεραπείας, το 56% των ασθενών είδε μείωση της έντασης του συνδρόμου [8].

Κατά τη διάρκεια μιας μελέτης, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το 48% των ασθενών που λάμβανε 600 mg κουρκουμίνης 5 φορές την ημέρα είδε τα γαστρικά του έλκη να εξαφανίζονται μετά από 4 εβδομάδες. Μετά από 12 εβδομάδες, το 76% των ίδιων ασθενών δεν είχε πλέον γαστρικά έλκη [8].

Αρκετές μελέτες έχουν διαπιστώσει την αποτελεσματικότητα της κουρκουμίνης στην άμβλυνση της ελκώδους κολίτιδας και της νόσου του Crohn [8].

• Χρόνια πρόσθια ραγοειδίτιδα, η οποία προκαλεί ερυθρά και ερεθισμένα μάτια (δακρύρροια και φωτοφοβία). Ενδέχεται να προκληθεί θόλωση της όρασης [8].

Σε μια μικρή μελέτη σε 32 ασθενείς με πρόσθια ραγοειδίτιδα (από 19 έως 70 ετών), χορηγήθηκαν 375 mg κουρκουμίνης 3 φορές την ημέρα επί 12 εβδομάδες. Μετά από 2 εβδομάδες, όλοι οι ασθενείς είδαν τα συμπτώματά τους να υποχωρούν: καλύτερη οπτική οξύτητα, λιγότερη δακρύρροια και λιγότερα οπίσθια κερατικά ιζήματα του κερατοειδούς [8].

• Η κουρκουμίνη βελτίωσε ελαφρώς περιπτώσεις παγκρεατίτιδας. Ερευνητές παρατήρησαν μια μείωση στους δείκτες της υπεροξείδωσης λιπιδίων [8]. Ωστόσο, απαιτείται περαιτέρω έρευνα σε αυτόν τον τομέα.

Οι Πραγματικές Δυνατότητες Της Κουρκουμίνης Αγνοούνται Ακόμη!

Παρά τις πολυάριθμες μελέτες που έχουν ήδη διεξαχθεί, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι το πεδίο δράσης της κουρκουμίνης έχει μόνο εν μέρει διερευνηθεί μέχρι σήμερα. Με άλλα λόγια, όλα είναι προς ανακάλυψη.

Δεδομένου ότι η φλεγμονή παίζει κύριο ρόλο σε όλες σχεδόν τις χρόνιες νόσους, οι ερευνητές υποπτεύονται ότι οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες της κουρκουμίνης θα μπορούσαν να προσφέρουν ελπίδα σε εκατομμύρια περισσότερους ασθενείς [9].

Για παράδειγμα, σε άτομα που πάσχουν από νευροεκφυλιστικές νόσους (άνοια, Αλτζχάιμερ, Πάρκινσον), καρδιοπάθειες, ασθένειες των πνευμόνων, αυτοάνοσα νοσήματα (σκλήρυνση κατά πλάκας, λύκο, σκληροδερμία) και όγκους (κυτταρικά συμπλέγματα) [10].

Η τιμή του κουρκουμά είναι αμελητέα σε σύγκριση με ανταγωνιστικά φάρμακα και θεραπείες. Πρόκειται, λοιπόν, για ένα δώρο της φύσης που προσφέρεται σε όλους.

Συμβουλές Για Καλή Αφομοίωση Της Κουρκουμίνης

Ο κουρκουμάς που βρίσκουμε σε καταστήματα τροφίμων δεν είναι πολύ πλούσιος σε κουρκουμίνη. Θα πρέπει να καταναλώνετε τεράστιες ποσότητες για να επωφεληθείτε από τις ιδιότητές της.

Αυτός είναι ο λόγος που υπάρχουν συμπληρώματα κουρκουμίνης τα οποία προσφέρουν επαρκή δοσολογία. Αλλά δεν είναι όλα ίσης αξίας, γιατί η κουρκουμίνη δεν αφομοιώνεται εύκολα από τον οργανισμό. Λέμε ότι δεν είναι πολύ βιοδιαθέσιμη.

Από τη φύση, η κουρκουμίνη απομακρύνεται πολύ γρήγορα από το σώμα. Αυτό περιορίζει την αποτελεσματικότητά της [8].

Ένα τέχνασμα είναι να γίνεται λήψη κουρκουμίνης μαζί με ένα λιπαρό στοιχείο (όπως μια κουταλιά λάδι).

Ένα άλλο τρικ είναι να επιλέξετε ένα σκεύασμα που συνδυάζει κουρκουμίνη και πιπερίνη (μαύρο πιπέρι). Η πιπερίνη επιβραδύνει τη διαδικασία αποβολής της κουρκουμίνης από το σώμα. Αυτό παρατείνει την αποτελεσματικότητα της κουρκουμίνης.

Προσοχή, όμως, καθώς μια μελέτη έδειξε ότι αρουραίοι που λάμβαναν πιπερίνη υπέστησαν βλάβη στα γεννητικά τους όργανα [10].

Παρόλο που μέχρι σήμερα καμία μελέτη δεν επαληθεύει αυτά τα αποτελέσματα στον άνθρωπο, θα ήταν πιο συνετό να αποφεύγει κανείς τη λήψη πιπερίνης.

Πηγές :

[1] Bharat B Aggarwal, Molecular Targets and Therapeutic Uses of Spices : Modern Uses for Ancient Medecine

[2] ALEXIOS S. STRIMPAKOS, RICKY A. SHARMA, Comprehensive Invited Review : Curcumin: Preventive and Therapeutic Properties in Laboratory Studies and Clinical Trials, ANTIOXIDANTS & REDOX SIGNALING Volume 10, Number 3, 2008, Mary Ann Liebert, Inc., DOI: 10.1089/ars.2007.1769

[3] Dr. Mercola, This spice inhibits brain tumors in 81 of mice tested

[4] Kim HI, Curcumin inhibition of integrin (alpha6beta4)-dependent breast cancer cell motility and invasion, Cancer Prev Res (Phila). 2008 Oct;1(5):385-91. doi: 10.1158/1940-6207.CAPR-08-0087.

[5] Li J, Polyethylene glycosylated curcumin conjugate inhibits pancreatic cancer cell growth through inactivation of Jab1, Mol Pharmacol. 2009 Jul;76(1):81-90. doi: 10.1124/mol.109.054551. Epub 2009 Apr 24.

[6] Saha A, Apoptosis of human lung cancer cells by curcumin mediated through up-regulation of “growth arrest and DNA damage inducible genes 45 and 153”, Biol Pharm Bull. 2010;33(8):1291-9.

[7] Fong D, Curcumin inhibits the side population (SP) phenotype of the rat C6 glioma cell line: towards targeting of cancer stem cells with phytochemicals, Cancer Lett. 2010 Jul 1;293(1):65-72. doi: 10.1016/j.canlet.2009.12.018. Epub 2010 Jan 20.

[8] Jurenka J. S., Anti-inflammatory Properties of Curcumin, a Major Constituent of Curcuma longa : A Review of Preclinical and Clinical Research, Alternative Medicine Review, Volume 14, Numéro 2, 2009

[9] Bharat B. Aggarwal, Potential therapeutic effects of curcumin, the anti-inflammatory agent, against neurodegenerative, cardiovascular, pulmonary, metabolic, autoimmune and neoplastic diseases, The International Journal of Biochemistry & Cell Biology 41 (2009) 40–59

[10] T Malini, Effects of piperine on testis of albino rats, Journal of Ethnopharmacology, Volume 64, Issue 3, March 1999, Pages 219–225

http://e-diatrofi.org/%CE%BF-%CE%BA%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%BA%CE%BF%CF%85%CE%BC%CE%AC%CF%82-%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CF%80%CE%B1%CF%87%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CF%80%CE%B7%CF%81%CE%B5%CE%AC%CE%B6/