Μάνος Λοΐζος: 34 χρόνια χωρις τον μεγάλο συνθέτη

ΜΑΝΟΣ ΛΟΙΖΟΣ (1937-1982)

Κι όμως πέρασαν 34 χρόνια από τον θάνατο που συγκλόνισε όλον τον κόσμο, εκείνο του πολυαγαπημένου μουσικοσυνθέτη ΜΑΝΟΥ ΛΟΙΖΟΥ…..

ΠΟΙΟΣ ΗΤΑΝ Ο ΜΑΝΟΣ ΛΟΙΖΟΣ 
Ο Εμμανουήλ Λοΐζος γεννήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 1937 στο χωριό Άγιοι Βαβατσινιάς της επαρχίας Λάρνακας  Κύπρου (άλλες μαρτυρίες λένε ότι γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια). Ο μουσικοσυνθέτης ήταν το μοναχοπαίδι της οικογενείας. Πατέρας του ήταν ο Ανδρέας Λοΐζος και μητέρα του η Δέσποινα Μανάκη. Στην ηλικία των εφτά χρόνων η οικογένειά του αναζητώντας καλύτερη τύχη, μετακόμισε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου.

Η μουσική ήταν το πάθος του Λοΐζου. Ασχολήθηκε με το αντικείμενο αυτό από τα μαθητικά του χρόνια. Άρχισε να μαθαίνει βιολί στο τοπικό ωδείο αλλά η κιθάρα ήταν το μουσικό όργανο που τον κέρδισε. Αφού αποφοίτησε το 1955 από το Αβερώφειο Γυμνάσιο της Αλεξάνδρειας, ήρθε στην Αθήνα και γράφτηκε πρώτα στην Φαρμακευτική σχολή και έπειτα στην ΑΣΟΕΕ. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα φοιτά στην Σχολή Βακαλό. Το 1966 έκανε τη μεγάλη αλλαγή στη ζωή του, εγκαταλείποντας τις σπουδές του για να δοθεί ολοκληρωτικά στη μουσική.

Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
Ο Μάνος Λοΐζος προκειμένου να εξασφαλίσει τα προς το ζην έκανε διάφορες δουλειές. Εργάστηκε όχι μόνο ως γκαρσόνι σε ταβέρνα αλλά και ως γραφίστας και διακοσμητής. Το 1962 είχε την τύχη μέσω μιας κοινής φίλης να συναναστραφεί με τον μοναδικό συνθέτη Μίμη Πλέσσα, ο οποίος μεσολάβησε στη «Φίλιπς» με σκοπό την ηχογράφηση του πρώτου του τραγουδιού. Το τραγούδι με ελληνική απόδοση του Νίκου Γκάτσου σ’ ένα ποίημα του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, που ερμήνευσε ο Γιώργος Μούτσιος, δεν είναι άλλο από το «Τραγούδι του δρόμου».

Ήταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδος (ΚΚΕ). Τον Απρίλιο του 1962 έγινε ιδρυτικό μέλος καθώς και αντιπρόεδρος στο Σύλλογο Φίλων Ελληνικής Μουσικής (ΣΦΕΜ), ώστε να στηρίξει το έργο του Μίκη Θεοδωράκη και να προβάλλει καινούριες δημιουργίες. Στη ΣΦΕΜ εισήλθαν σε σύντομο χρονικό διάστημα ο Χρήστος Λεοντής, ο Γιάννης Μαρκόπουλος, ο Διονύσης Σαββόπουλος, η Μαρία Φαραντούρη, ο Νότης Μαυρουδής, ο Φώντας Λάδης, ο Μάνος Ελευθερίου και αρκετοί ακόμα. Ο Μάνος Λοΐζος ανέλαβε να διευθύνει τη χορωδία του συλλόγου, η οποία συμμετείχε το καλοκαίρι στις παραστάσεις της μουσικής επιθεώρησης του Θεοδωράκη «Όμορφη Πόλη», η οποία ανέβηκε με μεγάλη επιτυχία στο Θέατρο Παρκ.

Τον Μάρτιο του 1965 παντρεύτηκε τη Μάρω Λήμνου (συγγραφέας παιδικών βιβλίων, γνωστή ως Μάρω Λοΐζου). Τον Αύγουστο του 1966, δηλαδή ένα χρόνο μετά, γεννήθηκε η κόρη του, την οποία ονόμασαν Μυρσίνη.
Τα επόμενα χρόνια ήταν αρκετά δημιουργικά για τον μουσικοσυνθέτη καθώς έγραψε τραγούδια και μουσική για τον κινηματογράφο και το θέατρο.
Δυστυχώς στο διάστημα της δικτατορίας αποτέλεσε ουκ ολίγες φορές στόχαστρο των αρχών λόγω των αριστερών του πολιτικών πεποιθήσεων. Ύστερα από την εξέγερση του Πολυτεχνείου (Νοέμβριος 1973) συνελήφθη και κρατήθηκε για 10 μέρες στα κρατητήρια της Ασφάλειας. Κατά τη διάρκεια της μεταπολίτευσης συμμετείχε σε μεγάλες λαϊκές συναυλίες της εποχής και στα τέλη του 1974 κυκλοφόρησε το δίσκο «Τα τραγούδια του δρόμου», που περιείχε τραγούδια που είχαν απαγορευτεί τα προηγούμενα χρόνια ή δεν είχε επιτραπεί η ηχογράφηση από τη λογοκρισία της επταετίας. Ο Λοΐζος από το 1974 μέχρι το 1977 αποτέλεσε έναν από τους βασικούς εκφραστές του πολιτικού τραγουδιού. Το 1978 έγινε πρόεδρος στην Ένωση Μουσικοσυνθετών Ελλάδος και πρωτοστάτησε στη δημιουργία φορέα είσπραξης των πνευματικών δικαιωμάτων.

Τον ίδιο χρόνο (1978) έκανε τον δεύτερο γάμο του με την ηθοποιό Δώρα Σιτζάνη.

Τελευταίος του δίσκος ήταν τα «Γράμματα στην Αγαπημένη» σε στίχους του τούρκου ποιητή Ναζίμ Χικμέτ με απόδοση στα ελληνικά του Γιάννη Ρίτσου.

Ο Μάνος Λοΐζος συνεργάστηκε με πολύ μεγάλα ονόματα, όπως: τους στιχουργούς Γιάννη Νεγρεπόντη, Φώντα Λάδη, Μανώλη Ραούλη, Δημήτρη Χριστοδούλου και τον αχώριστο φίλο του Λευτέρη Παπαδόπουλο. Τα τραγούδια του ερμηνεύτηκαν από πολλούς καλλιτέχνες της ελληνικής μουσικής σκηνής: Γιάννης Καλατζής, Γιώργος Νταλάρας, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Χάρις Αλεξίου, Γιάννης Πουλόπουλος, Γιάννης Πάριος, Μαρία Φαραντούρη, Στέλιος Καζαντζίδης, Δήμητρα Γαλάνη κα.

ΑΝΤΙΟ ΜΑΝΟ …..
Τον Οκτώβριο του 1981 μπήκε στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο με περικαρδίτιδα και νεφρική ανεπάρκεια και στο τέλος του χρόνου μεταφέρθηκε στη Μόσχα για ιατρικές εξετάσεις. Στις 8 Ιουνίου του 1982 υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και για ένα μήνα νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο. Τον Αύγουστο ξαναταξίδεψε στη Μόσχα για νοσηλεία, όπου υφίσταται και δεύτερο εγκεφαλικό επεισόδιο. Δέκα μέρες αργότερα στις 17 Σεπτεμβρίου του 1982 αφήνει στο νοσοκομείο την τελευταία του πνοή.

Το 2007 χαρακτηρίστηκε από τον μουσικό χώρο ως έτος Μάνου Λοΐζου, τιμώντας 70 χρόνια από τη γέννηση του και τα 25 χρόνια από το θάνατό του.

ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ ΜΑΝΟΥ ΛΟΙΖΟΥ
•    1968 Ο Σταθμός
•    1970 Θαλασσογραφίες
•    1971 Ευδοκία
•    1972 Να χαμε τι να χαμε
•    1974 Καλημέρα
•    1974 Τα τραγούδια του
•    1975 Τα Νέγρικα
•    1976
•    1979 Πρώτες εκτελέσεις
•    1979 Τα τραγούδια της Χαρούλας
•    1980 Για μια μέρα
•    1983 Γράμματα στην αγαπημένη
•    1985 Ο δρόμος του Μάνου
•    1985 Αφιέρωμα από το Ολυμπιακό στάδιο
•    1992 Οι μπαλάντες του
•    Κάτω από ένα κουνουπίδι (Μεσόγειος)
•    1997 Ενθύμιο Τρυφερότητας
•    2002 Εκτός Σειράς. Σαράντα σκόρπιες ηχογραφήσεις
•    2003 Τα τραγούδια του Σεβάχ
•    2007 Αφιέρωμα στον Μάνο Λοίζο

«Ο δρόμος σου είχε τη δική του ιστορία. Μια ιστορία σύντομη, μοναδική και μεγάλη. Γραμμένη χαρισματικά, με ήθος δημιουργού και φλέβα προικισμένη. Και δεν ήσουν ακόμα Μάνο μας ούτε 45 χρονών» Μελίνα Μερκούρη
«Ο Λοΐζος δεν κατασκεύαζε. Και αν το ήθελε, δεν θα μπορούσε. Γεννούσε. Κι αυτό γιατί έτσι το ένιωθε…».
 «Είχα την ευτυχία και τη χαρά να συναντήσω τον Μάνο Λοΐζο από τα πρώτα του βήματα. Τον θυμάμαι στο σπίτι μου στη Νέα Σμύρνη, να κάθεται απέναντι μου ώρες αμέτρητες καθώς οι συζητήσεις μας δεν είχαν τελειωμό… Ο Λοΐζος δεν κατασκεύαζε. Και αν το ήθελε, δεν θα μπορούσε. Γεννούσε. Κι αυτό γιατί έτσι το ένιωθε… Τρυφερός και καλός, γινόταν ακόμα πιο τρυφερός και πιο καλός μέσα στην προσπάθεια, τις δοκιμασίες, στον αγώνα. Δεν ήταν πλατάνι ή βαλανιδιά. Ήταν μια πλαγιά πολύχρωμα λουλούδια που έλαμπαν καθώς τα χτυπούσε ο ήλιος. Και θα λάμπουν για πάντα και πιο πολύ όσο θα υπάρχει και θα λάμπει στον κόσμο αυτός ο μοναδικός ήλιος: Η καρδιά του ανθρώπου!»Μίκης Θεοδωράκης.
«Ήταν μια μεγάλη, ολόφωτη στιγμή μέσα σ’ εκείνα τα σκοτεινά χρόνια της δικτατορίας. (…) Ένας Μάνος Λοΐζος ποτέ δεν ξεχνιέται. (…) Καλέ μας φίλε, καλέ μας σύντροφε Μάνο, είσαι πάντα κοντά μας, χέρι με χέρι, στο μεγάλο αγώνα για ελευθερία και ειρήνη.»Γιάννης Ρίτσος
«Έτσι ο Μάνος πέθανε χωρίς να έχει τίποτα δικό του. Ούτε καν τα τραγούδια του. Γιατί δεν έγραφε ποτέ για τον εαυτό του. Πάντα για τους ανθρώπους. Γι’ αυτό και τα τραγούδια του είναι δικά μας τραγούδια.»Γιώργος Νταλάρας.
 
http://www.parapolitika.gr/article/379595/manos-loizos-34-hronia-horis-ton-megalo-syntheti