Ψυχολογία: Τα 7 διαφορετικά πρόσωπα της αγάπης

Η αγάπη είναι «η ψυχική διάθεση που κυριαρχείται από αισθήματα φιλίας, στοργής, συμπάθειας, τρυφερότητας, αφοσίωσης» γράφει το λεξικό. Ο Αμερικανός ψυχολόγος Ρόμπερτ Στέρνμπεργκ ανέπτυξε τη θεωρία της τριαδικής αγάπης, με στόχο τη μέτρηση και το χαρακτηρισμό της αγάπης που αισθάνονται δύο άνθρωποι. Σύμφωνα με την «τριαδική  θεωρία» του, οι σχέσεις αγάπης αποτελούνται από 3 βασικά συστατικά:
·         την οικειότητα (συναισθήματα ψυχικής επαφής και καλής επικοινωνίας),
·         το πάθος (σεξ, ρομαντισμός, σωματική επαφή) και
·         την πίστη/δέσμευση (απόφαση ότι αγαπιόμαστε και θα διατηρήσουμε τη σχέση).

Ανάλογα με την ύπαρξη ή την απουσία αυτών των βασικών συστατικών μπορούν να γίνουν συνδυασμοί που μας δίνουν τα 7 είδη αγάπης:

Τα 7 πρόσωπα της αγάπης 

1.  Συμπάθεια
Υπάρχει μόνο το συστατικό της οικειότητας, δηλαδή μόνο το συναισθηματικό στοιχείο της αγάπης.  Εδώ κατατάσσονται οι φιλίες.

2.  Παράφορος έρωτας
Υπάρχει μόνο πάθος.  Μπορούμε να εντάξουμε τον ‘έρωτα με την πρώτη ματιά’, τον ‘κεραυνοβόλο έρωτα’.  Στον παράφορο έρωτα έχουμε έντονα κι εμφανή  ψυχοβιολογικά συμπτώματα (σωματικά, π.χ. χτυποκάρδι και σεξουαλική διέγερση).

3.  Ανυπαρξία έρωτα (κενή σχέση)
Υπάρχει μόνο η δέσμευση.  Εντάσσονται μακροχρόνιες στάσιμες σχέσεις όταν τα άτομα έχουν πλέον αποξενωθεί. Ενδεχομένως και κάποιοι γάμοι συμφέροντος, ή γάμοι που έγιναν μέσω προξενιού.

4.  Ρομαντικός έρωτας
Υπάρχουν τα συστατικά της οικειότητας και του πάθους.  Υπάρχει λοιπόν σωματική και συναισθηματική έλξη και επαφή.  Η κλασική σχέση του Ρωμαίου & της Ιουλιέτας και όλες οι σχέσεις που υπάρχει συμπάθεια, συναισθηματικό δέσιμο κι ερωτική έλξη, χωρίς απαραίτητα δέσμευση (π.χ. σχέσεις μεταξύ φοιτητών, σχέσεις μέσω διαδικτύου, ζευγάρια που δεν έχουν ακόμα αποφασίσει το ‘επόμενο βήμα’ κ.λπ.).

5.  Συντροφική αγάπη
Είναι αποτέλεσμα της ύπαρξης οικειότητας και δέσμευσης χωρίς πάθος.  Κατά κάποιον τρόπο είναι όπως μία ουσιαστική φιλία όπου απουσιάζει η ερωτική έλξη, όπως συμβαίνει σε αρκετούςμακροχρόνιους γάμους.  Τα άτομα νιώθουν ασφάλεια και άνεση, υπάρχει σταθερότητα κι αφοσίωση.  Προσοχή!: η συνεξάρτηση που κάνει αρκετούς να παραμένουν σε μια σχέση, ΔΕΝ είναι, ούτε συνδυάζεται απαραίτητα με ουσιαστική συντροφικότητα.

6.  Επιπόλαιος έρωτας
Υπάρχει πάθος και δέσμευση. Η σχέση όμως δεν είναι αναγκαστικά μακροχρόνια, καθώς απουσιάζει η συναισθηματική σχέση μεταξύ των ατόμων.  Εδώ μπορεί να ανήκει μια σχέση μεταξύ ανθρώπων που γνωρίστηκαν την ‘κατάλληλη στιγμή’ κι έχουν κοινό στόχο, μαζί με έντονη σεξουαλική δραστηριότητα και καλή χημεία, έτσι αποφασίζουν γρήγορα να δεσμευτούν.  Επειδή όμως τα άτομα δεν γνωρίζονται ουσιαστικά και ίσως δεν ταιριάζουν, σύντομα αρχίζουν τα προβλήματα.

7.  Ολοκληρωμένη αγάπη
Υπάρχουν και τα τρία συστατικά! Οικειότητα, Πάθος, Δέσμευση.  Θα μπορούσαμε να τη θεωρήσουμε το ‘τέλειο’ είδος αγάπης, αλλά στην πραγματική ζωή, δεν είναι πάντοτε αναγκαία η παρουσία και των 3 συστατικών στην ίδια αναλογία για να διατηρηθεί μια αμοιβαία ικανοποιητική σχέση.  Ανάλογα με τη φάση ζωής στην οποία βρισκόμαστε και την πορεία της σχέσης, υπάρχουν διακυμάνσεις στην αναλογία των 3 συστατικών.

Για παράδειγμα, στις δυνατές μακροχρόνιες σχέσεις
·         το επίπεδο δέσμευσης κορυφώνεται και μετά παραμένει σταθερό,
·         η οικειότητα συνεχίζει να αυξάνεται,
·         το πάθος από την άλλη μειώνεται γρήγορα με την πάροδο του χρόνου και σταθεροποιείται σχετικά νωρίς στην πορεία μιας σχέσης.

Η ολοκληρωμένη αγάπη ακούγεται σαν κάτι «ιδανικό», αλλά δεν είναι τόσο δύσκολο ν’ αναπτυχθεί και να διατηρηθεί.
Αυτό βέβαια που χρειάζεται μεγαλύτερη προσπάθεια και προσοχή, είναι η διατήρηση της, γιατί συχνά συνειδητοποιούμε την αξία της μόνο όταν έχει χαθεί….
http://www.bodyinbalance.gr/blog/ta-7-diaforetika-prosopa-tis-agapis