Ψυχολογία: Σκιαγραφώντας το προφίλ τον ατόμων που κακοποιούν ζώα

«Το ψυχολογικό προφίλ κάποιου που βασανίζει ζώα μπορεί να είναι αντίστοιχο με το ψυχολογικό προφίλ του ανθρώπου που χτυπάει τη γυναίκα του ή κλειδώνει τα παιδιά του στο υπόγειο» επισημαίνει η ψυχολόγος -ψυχοθεραπεύτρια Άννα Καλυμνιού, μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, με αφορμή φαινόμενα κακοποίησης ζώων για τα οποία συχνά γίνονται καταγγελίες.

«Έχει παρατηρηθεί ότι η κακοποίηση των ζώων συχνά συνδέεται κακοποίηση απέναντι στους ανθρώπους. Επιπλέον, από εγκληματολογικές έρευνες προκύπτει ότι άτομα που διαπράττουν κατά συρροή εγκλήματα κατά της ζωής, έχουν συνήθως στο ιστορικό τους κακοποιήσει ζώα. Αυτό, ωστόσο, δε συνεπάγεται ότι όσοι κακοποιούν ζώα γίνονται δολοφόνοι», προσθέτει η κ. Καλυμνιού.

Το προφίλ των ατόμων που κακοποιούν ζώα

Σκιαγραφώντας το προφίλ τον ατόμων που κακοποιούν ζώα, η κ. Καλυμνιού αναφέρει ότι τα άτομα αυτά μπορεί να εμφανίζουν χαρακτηριστικά όπως:

Περιορισμένες κοινωνικές δεξιότητες.
Δυσκολία να συναισθανθούν τους άλλους και να συνάψουν σχέσεις εμπιστοσύνης.
Χαμηλή αυτοεκτίμηση, ανασφάλεια, αισθήματα αναξιότητας και ανεπάρκειας.
Παραβατική συμπεριφορά και προβλήματα με το νόμο κατά την εφηβεία (π.χ. εμπλέκονται σε συμμορίες/ξυλοδαρμούς, κλοπές, χρήση ουσιών κλπ).
Ασκούσαν ή υφίσταντο εκφοβισμό (bullying) όταν πήγαιναν στο σχολείο.
Καταθλιπτική συμπτωματολογία.
Σεξουαλικές δυσλειτουργίες και αρέσκονται να κάνουν σεξ με ζώα.
Δυσκολία να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους στη σχέση τους με τους άλλους και συχνά επιδιώκουν να βασανίσουν το κατοικίδιο του συντρόφου τους, ως ένδειξη εξουσίας και ισχύος μέσα στη σχέση, προκειμένου να πονέσουν τον/ την σύντροφό τους.

«Οπωσδήποτε, τα άτομα που τείνουν να κακοποιούν ζώα χρήζουν βοήθειας από ειδικό ψυχικής υγείας, τόσο για τη θεραπεία των ίδιων, όσο και για την προστασία των ζώων» τονίζει η κ. Καλυμνιού.

Τι συνιστά κακοποίηση ζώου;

Σύμφωνα με την ψυχολόγο κακοποίηση ζώων συνιστά :

Η χρήση των ζώων, συχνότερα όσων αποκαλούνται στην εκάστοτε κοινωνία κατοικίδια, με στόχο την πρόκληση πόνου, τον εξευτελισμό, ακόμα και την επώδυνη θανάτωσή τους.
Παραμέληση ζώων, π.χ. στην περίπτωση που έχουμε στο σπίτι μας ζώα χωρίς να είμαστε σε θέση να τα φροντίζουμε.
Εκτροφή ζώων σε κακές συνθήκες (π.χ. σε χώρο που με δυσκολία χωράει το σώμα τους), με στόχο να σφαγιαστούν με αργό, βάναυσο και επώδυνο τρόπο.

«Η κακοποίηση ενέχει το χαρακτηριστικό της πρόθεσης από το άτομο και είναι πράξη ελεύθερης επιλογής, δηλαδή δεν επιβάλλεται από κάποιον άλλον. Η κακοποίηση ζώων δηλαδή, μπορεί να περιλαμβάνει επιβλαβείς πράξεις ή παράλειψη ικανοποίησης αναγκών, όπως αντίστοιχα όταν μιλάμε για σωματική κακοποίηση και παραμέληση των αναγκών των παιδιών» τονίζει η κ. Καλυμνιού.

Τι δείχνουν τα αποτελέσματα ερευνών;

«Από πολύ παλιά, έρευνες άρχισαν να δείχνουν ότι η κακοποίηση ζώων συνδέεται με την εμφάνιση σοβαρών ψυχιατρικών προβλημάτων», τονίζει η κ. Καλυμνιού. Μάλιστα, επικαλούμενη άρθρο των Roman Gleyzer, Alan R. Felthous και Charles E. Holzer, με τίτλο «Κακοποίηση ζώων και ψυχιατρικές διαταραχές», που δημοσιεύτηκε στο «Τhe Journal of the American Academy of Psychiatry and the Law» αναφέρει ότι στον χώρο της ψυχιατρικής και της ψυχολογίας η κακοποίηση των ζώων από τους ανθρώπους δεν αποτελεί μεμονωμένη ψυχική διαταραχή, αλλά συναντάται σε άτομα που πάσχουν από Αντικοινωνική Διαταραχή Προσωπικότητας.

«Ο καθηγητής ψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Saint Louis Alan Felthous και ο ομότιμος καθηγητής κοινωνικής οικολογίας του πανεπιστημίου Yale Stephen Kellert, στη επισκόπηση μελετών που διεξήγαγαν το 1987 σε δείγμα ατόμων με ψυχιατρικά και ποινικά προβλήματα, εντόπισαν ότι η κακοποίηση ζώων έχει αναφερθεί σε ποσοστό μέχρι 57% των ερωτηθέντων, σε αντίθεση με σχεδόν μηδενικές τιμές για τους ερωτηθέντες που προέρχονταν από “φυσιολογικό” πληθυσμό.

Σε μια μελέτη του εγκληματολόγου και πρώην πράκτορα του FBI, Robert Ressler και των συνεργατών του (1988), με δείγμα δραστών σεξουαλικών εγκλημάτων, τα ποσοστά εμφάνισης κακοποίησης ζώων κατά τη παιδική ηλικία των δραστών πλησιάζουν το 70% για τους άνδρες. Η κακοποίηση των ζώων από τους ανθρώπους έχει συνδεθεί με την κακοποίηση ή παραμέληση των ατόμων αυτών από τους γονείς τους κατά την παιδική ηλικία, είτε με άμεσο τρόπο, για παράδειγμα έχοντας υποστεί οι ίδιοι ως παιδιά οποιασδήποτε μορφής βία ή παραμέληση/εγκατάλειψη από τους γονείς, ή έμμεσα, δηλαδή βλέποντας τους γονείς να κακοποιούν το κατοικίδιο ζώο, ως επίδειξη ισχύος και εξουσίας των γονέων μέσα στην οικογένεια» προσθέτει η κ. Καλυμνιού.

«Έρευνες επίσης καταδεικνύουν, ότι η κακοποίηση ζώων συνδέεται με τη σωματική και σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών. Συγκεκριμένα, σε έρευνα του το 1992, o William Friedrich (καθηγητής κλινικής ψυχολογίας του πανεπιστημίoυ της Dakota) βρήκε ότι το 27-35% των γυναικών και των ανδρών που ως παιδιά είχαν πέσει θύματα σεξουαλικής κακοποίησης, βασάνιζαν ζώα. Αργότερα, ο επίτιμος καθηγητής ψυχολογίας του Utah State University, Ascione και οι συνεργάτες του (2003) σε μια μελέτη του σε παιδιά 6-12 ετών, τα οποία ήταν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης ή παρουσίαζαν ψυχιατρικές διαταραχές ή ήταν παιδιά -θύματα σωματικής κακοποίησης και ενδοοικογενειακής βίας, παρατήρησε ότι ταυτόχρονα με τα προβλήματα που παρουσίαζαν, εκδήλωναν και σκληρότητα προς τα ζώα σε υψηλό ποσοστό περίπου 60%», καταλήγει η κ Καλυμνιού.